De dame op de foto, kijkend op haar telefoon, lijkt zoekende in de urbane jungle van SANAA. De aangelegde dwaaltuin met organische vormen beweegt als een soort slang onder de vier woonblokken door. Deze foto van Philippe Sarfati laat ons een passant zien omgeven door het Maréchal Fayolle housing complex door SANAA in Parijs. Het Japanse duo, Kazuyo Sejima en Ryue Nishizawa, ging met dit fluïde gebouwencomplex het experiment aan. Iets wat binnen de sociale woningbouw momenteel een zeldzaamheid is.
Dit is de achtste foto uit Philippes reeks ‘Territories’ waarin hij het spontane gedrag van de mens in de ruimte fotografeert.
Geschiedenisles
Het wereldbefaamde architectenbureau zet met dit project sociale woningbouw opnieuw op de architectuurkaart. Sociale woningbouwprojecten zijn de afgelopen decennia niet de meest gewilde architectuuropdrachten. De financiële beperkingen en strikte regelgeving limiteren de architecturale vrijheid. Er wordt de laatste jaren dan ook weinig geëxperimenteerd in sociale woningbouwprojecten.
SANAA ging echter het experiment aan en verwijst in het ontwerp terug naar de tijd toen er nog werd geëxperimenteerd. Een kleine 100 jaar geleden waren sociale woningbouwprojecten levende laboratoria om “goed wonen” te testen. Denk bijvoorbeeld aan de Amsterdamse School van Michel de Klerk of de Cité Radieuse van Le Corbusier. Dit waren woonexperimenten voor de moderne eigentijdse mens. Op deze schoolvoorbeelden lijkt het ontwerp SANAA geïnspireerd. De aanwezige curves op pilotis vormen een gestileerde mengeling van de twee architecturale iconen.
”Een kleine 100 jaar geleden waren sociale woningbouwprojecten levende laboratoria om “goed wonen” te testen”
“Fayolle”
De vier organische woonblokken aan de avenue Maréchalle Fayolle werden in opdracht van Paris Habitat, één van de grootste woningcorporaties in Frankrijk, gerealiseerd. Al zwevend boven de grond huisvesten de blokken 140 wooneenheden. De transparante begane grond zorgt voor sociale controle in de publieke ruimte en zorgt voor harmonie tussen de stedelijke architectuur en de omliggende natuur. De kers op de taart zijn de alomtegenwoordige “ecologisch verantwoorde” groene daken.
Gluren bij de buren
Maar zoals elk experiment heeft ook dit project enkele gebreken. Philippe ging tijdens zijn veldwerk in dialoog met bewoners en ondervroeg ze over hun beleving van de architectuur. Hieruit blijkt dat de organische vormen, hoe menselijk ze ook ogen, niet de meest mensvriendelijke ingrepen zijn. Het gluren bij de (over)buren is hier zodanig extreem dat de meeste bewoners hun gordijnen voor het merendeel van de dag dichtlaten.
Het Maréchal Fayolle housing complex is een eigentijds antwoord op de huisvestingsproblematiek van (groot)steden als Parijs. Het is een speelse interventie waar de stadsbewoner kan in (ver)dwalen.
Dit beeld is de achtste foto uit Philippes reeks ‘Territories’. Bekijk hier de hele reeks:
Klik op de foto om er meer over te lezen:
