De binnenstad van Amsterdam met horden toeristen is bijna niet meer voor te stellen, maar toch werkelijkheid geworden. Enkele maanden terug waren lege straten nog een rariteit. Nu oogt de stad doods en vijandig. Eindredacteur Charlotte Thomas trof al wandelend een dichtgetimmerde P.C. Hooftstraat aan. De duurste winkelstraat van Nederland, gekend om zijn pracht en praal, ligt er surreëel bij. Met haar mobiel legde ze enkele beelden van deze ‘onvriendelijke architectuur’ vast.
Tijdens de eerste coronagolf, toen alles nieuw en onwerkelijk voelde, riep A.ZINE een fotoreeks in het leven genaamd #nieuwperspectief om het gebruik van de anders zo drukbezochte publieke ruimte in kaart te brengen. Fast forward naar een klein jaar verder treffen we nog steeds een desolate grootstad met opmerkelijke interventies aan. De gigantische betonblokken aan de recent opgeleverde Louis Vuitton winkel door het architectenbureau van Dik Smeding in samenwerking met UNStudio vormen hier geen uitzondering.
De zeecontainers en betonblokken waarmee de etalages van de luxe winkels in de P.C. Hoofstraat gesierd worden, zijn op zijn minst merkwaardig te noemen en voelen apocalyptisch aan. De sprekende architectuur van de winkelpanden zit verscholen achter een angstig aanzicht van bunkerarchitectuur. Dit alles om eventuele avondklokrellen en plunderingen tegen te gaan. Een brug of beter gezegd een houtplaat te ver? Defensieve of hostiele architectuur is een stedenbouwkundige strategie die elementen van de gebouwde omgeving doelbewust gebruikt om voornamelijk daklozen te beperken in hun vrijheid om te slapen of te rusten in de stad, skaters en wildplassers zijn er eveneens mee vertrouwd. En nu ook de chique P.C. Hoofstraat. De eeuwenoude traditie van gesloten, vijandige architectuur wordt ingezet om zich te verdedigen uit vrees voor het eventuele ongemak van de gevolgen van onze westerse consumptiecultuur. Burgemeester Femke Halsema zei (terecht) tijdens de gemeenteraad dat de ondernemers de defensieve architectuur moesten verwijderen. De “veiligheidsaanpassingen” van de luxe winkels beperken voorbijgangers in een vrij gebruik van de stoep, ontnemen de toevallige passant het ‘plezier’ van window shopping in coronatijd en geven de straat een onnodige vijandige uitstraling.
“(…) Het dichttimmeren zorgt ervoor dat straten er onveilig uit gaan zien. (…) Ik zeg het maar provocerend, daar kan iemand die slecht ter been is niet meer van de stoep gebruikmaken. We hebben daarom dringend aan de ondernemers gevraagd: haal dat weg.” – Femke Halsema
De beelden van Jorne Visser en Charlotte Thomas etaleren de simpele kracht van architectuur. Ze geven een glimp van een absurdistische straatbeeld dat (hopelijk) binnenkort tot ons collectief verleden behoort maar toch onze huidige samenleving tekent.
