Ik ben een recidivist. Een aantal jaar geleden zat ik noodgedwongen thuis. Nee, niet met een enkelband maar met een knetterende burn-out. Lockdown? Kom maar op, mijn huis is een goed geoliede thuiswerkmachine.
Ik wil en kan de situatie niet bagatelliseren, de sociale impact is aanzienlijk anders. Toch zie ik ook overeenkomsten. Tijdens mijn burn-out onderging ik een persoonlijke crisis die een enorme impact had op mijn leven. Ik doorliep verschillende fasen van rouw. Ik nam afscheid van mijn manier van leven, net als we nu als maatschappij moeten doen.
De fases van een crisis
Dit begint met de ontkenning. “Nee hoor, ik ben gewoon wat gespannen.”
“Corona, wat een overdreven gedoe, aan de ‘gewone griep’ gaan ook elk jaar mensen dood.”
Dan komen boosheid en weerstand op. Alles en iedereen krijgt de schuld. Tijdens mijn burn-out: mijn partner, de overheid, de buurvrouw, de hond van de buurvrouw, de printer! Iedereen maar vooral ik zelf was een constante bron van frustratie.
En nu hoor ik overal: “De overheid had ook veel eerder moeten ingrijpen.” “Het is allemaal de schuld van de Chinezen, Trump, vleermuizen, de jeugd, de buurvrouw…”
Dan komt de fase van wanhopig toegeven. “Ik red het niet meer, mijn lichaam en geest geven het op, ik heb hulp nodig.”
“Het is een regelrechte ramp, we moeten fysiek, sociaal contact zo veel mogelijk vermijden en hebben dringend toiletpapier nodig.”
Uiteindelijk ontstaat er ruimte voor acceptatie en verandering.
In mijn persoonlijke lockdown heeft het nog best een tijd geduurd voor ik echt los kon laten en accepteren. Pas nadat de ergste stress uit mijn lijf was verdwenen, kon ik de situatie zien voor wat die was. Nadat ik tot stilstand was gebracht, kon ik mijn eigen kwaliteiten èn tekortkomingen onder ogen zien en beoordelen zonder mijn gevoel van eigenwaarde te verliezen.
Zoals Johan Cruijff al zei: ’Elk nadeel heb zijn voordeel’. Een burn-out, hoe vervelend ook als je er middenin zit, kun je uiteindelijk ook zien als een harde reset van je leven.
Bezinning?
Durf ik dan ook de laatste stap zetten in mijn vergelijking? Kunnen we deze noodgedwongen stop zien als een moment van bezinning? Tijd die we onszelf moeten gunnen om onze kwaliteiten, maar ook onze tekortkomingen onder ogen te zien, te accepteren maar vooral waar nodig te veranderen? Kunnen we opnieuw kijken naar onze manier van leven, werken, consumeren en recreëren. De verdeling van geldstromen in onze productieketens? De verandering van het klimaat?
Niet helemaal, want ik ben bang dat we het dieptepunt nog niet hebben gehad. Veel mensen zitten er nog middenin en ervaren de pijn en de wanhoop van verlies. Ik ben bang dat de woorden die ik schrijf bij hen nu hol en voorspelbaar klinken net als de inspirerende quotes op instagram. Dat ze de weerstand oproepen die ik destijds had en nu nog steeds wel eens voel als ik door mijn feed scroll.
Maar ik schrijf ze toch, want het is mijn waarheid: herken, koester en heb vertrouwen in jouw vindingrijkheid en kwaliteiten en die van je omgeving. Durf onzekerheden te delen en hulp te vragen. De volgende keer heb je die misschien zelf niet meer nodig, maar kun je wel hulp en inzichten bieden aan een ander. Kijk kritisch naar je zelf zonder gelijk te oordelen en doe dit ook bij een ander.
Vertrouwen
Dankzij mijn burn-out heb ik geleerd te vertrouwen op mijn eigen kwaliteiten en op die van mijn omgeving. Ik heb ervaren hoe veerkrachtig ik ben. Ik voel me sterker en weerbaarder dan ooit. Gek genoeg is hierdoor mijn burn-out me heel dierbaar.
Tegelijkertijd voel ik nu natuurlijk ook spanning. Als zzp-er weet ik niet wat de toekomst me brengt. Mijn toekomst is onzekerder dan ooit. Blijf ik gezond? Haal ik genoeg opdrachten binnen?
Individu versus collectief
Momenteel zitten we thuis omdat we collectief bescherming willen bieden aan de zwaksten in onze samenleving. Het zou zo mooi zijn als we dit konden vasthouden en doortrekken.
Want als er iets is wat we van deze pandemie kunnen leren is dat veel oplossingen niet liggen bij ons als individu maar als collectief.
En om te voorkomen dat mijn woorden hol en voorspelbaar worden wil ik ze om zetten in een actie. Ik ga investeren in de kwaliteiten van een ander door binnen mijn projecten ruimte te bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Wat is jouw actie?