De dagen worden korter en donkerder, de vrieskou neemt toe en de kerstvakantie staat om de hoek. Hoog tijd om binnenshuis te bivakkeren, het OV te weren en vaker in de auto te verkeren. Aangezien het RIVM ons aanspoort binnen de landgrenzen te blijven, staken wij wederom met de redactie de koppen bijeen en hebben een lijstje met tien coronaproof architectuuraanraders voor je opgesteld om de feestdagen (in Nederland) door te komen.
Het coronatijdperk betekende de revival van de podcast. Het dagelijks uren turen naar die blauwe beeldschermen resulteerde in het herontdekken van andere zintuigen. De afgelopen maanden sprongen de ene na de andere interessante architectuurgerelateerde podcast als paddenstoelen uit de grond. De aantrekkelijkheid is geen wonder: het bespaart ons simpelweg tijd en kunnen er overal naar luisteren.
1. Podcast Landmassa, aflevering 1-10, 9 december 2020
Het einde van 2020 nadert en de terugblikken op het turbulente 2020 rollen binnen, ook op vlak van architectuur. De Amsterdamse kades stortten in, het prostitutiehotel werd een feit en Rem Koolhaas nam met ‘Countryside, The Future’ het Guggenheim over, ja dat is echt gebeurd?! De podcast Landmassa, een podcast over ruimte, van de architectuurhistoricus Ariadne Onclin en de kunsthistoricus Michelle Gulickx bespreekt met een frisse, eigenzinnige en kritische blik de gebouwde omgeving in al zijn facetten. De dames bepraten zaken die hen opvallen in architectuur, de personen en organisaties die dit vormgeven en hoofdzakelijk de menselijke beleving van dit alles. Hun podcast is een plezier voor het oor, en valt te beluisteren via Spotify, Apple Podcast, Soundcloud, Google Podcast of NRC Audio.
2. Podcast Respons, aflevering 1 – Million Dollar Question, 22 november 2020
De architectuurpodcast Respons is een meerstemmig project opgezet door architecten Veerle Alkemade en Catherine Koekoek. Hun invalshoek sluit volledig aan bij het onderzoeksgebied van onze eigenste Mevr. De Architect. Alkemade en Koekoek willen met hun podcast een plek creëren voor het onderzoeken en bespreekbaar maken van feministische vragen binnen de architectuurwereld. Hun eerste aflevering wijden ze aan deze million dollar question: waar zijn alle vrouwelijke architecten? Aan de hand van een meerstemmig gesprek met o.a. Hai Xie, Eli Dorsman, Anne van der Meulen en Setareh Noorani reflecteren Alkemade en Koekoek op die vraag. Het gesprek resulteert in een collage van persoonlijke gesprekken en hoopt een bijdrage te leveren aan het vraagstuk inclusiviteit in de architectuur.
3. Podcast NDSM X, aflevering Jesse Jop Jorg, 29 oktober 2020
Foto: Teus Hagen
Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de stichting NDSM is er een podcastreeks gemaakt waarin de toekomst van de NDSM-werf wordt besproken aan de hand van verschillende thema’s zoals kunst en cultuur in de publieke ruimte en stedelijke ontwikkeling. In deze aflevering spreken programmamaker Ewa Scheifes en curator Petra Heck met creatief stadsmaker Jesse Jop Jorg. Jorg vertelt verhalen over de stad en publieke ruimte met kleurrijke projecten in Amsterdam. Met o.a. ROEF, Het Bankjescollectief, HOBU, Lola Lik, en WeTheCity benadert hij de stad als een gedeeld canvas, een plek waar we mensen moeten verbinden. De aflevering zet je aan het denken over de stad in de breedste invulling van het woord. Beluister hem hier.
Even nood om de familiale verplichtingen te ontvluchten, en tijd te nemen om bovenstaande podcasts in volle rust te beluisteren, dan klinkt een wandeluitje of nachtje architecturaal verantwoord logeren als muziek in de oren.
4. Architectuur Ommetjes – Zoetermeer
Foto: Charlotte Thomas
Wandelen is het nieuwe borrelen anno 2020. En wat beters te doen ten tijde van de kerstvakantie dan op pad te gaan in eigen land?! Onlangs ging eindredacteur Charlotte op “treurtrip” naar Zoetermeer om deze ondergewaardeerde stad te (her)ontdekken. Sommigen durven zelfs te stellen dat Zoetermeer het grootste openluchtmuseum van stedenbouw en architectuur in Nederland is. De eigenwijze architectuur en experimentele stedenbouw maken de stad allesinds avontuurlijk en zeker het ontdekken waard. Sinds 2019 beschikt Zoetermeer over vijf wandelkaarten die je langs de meest sprekende architectuur in de stad leiden. De architectuur ommetjes gaan door wijken als Dorp, Palenstein, Driemanspolder, Buytenwegh, De Leyens, Noordhove en Seghwaert, en vergeet het Floriadepark (uit 1992) niet mee te pikken op de route huiswaarts.
5. Overnachting: www.origineelovernachten.nl – Kerk en klooster – overal in Nederland
Foto: Joseph John Casey
Voor sommigen is het dagelijkse ommetje wandelen niet voldoende om tot innerlijke rust te komen ten tijde van deze hectiek. Gelukkig biedt www.origineelovernachten.nl hier verzachting. Onder het mom van “vergeet glamping, want champing is het tegenwoordig helemaal!” bieden ze gehoor aan het opkomende fenomeen ‘Champing’. Dat is een samenvoeging van de Engelse woorden ‘camping’ en ‘chapel’, oftewel letterlijk kamperen in een kerk. De gekozen kerken en kloosteren fungeren als perfecte toevluchtsoord om in hogere (kerst)sferen te komen. Toch niet de grootste kerkganger? Origineelovernachten.nl heeft nog tientallen andere opties om even te ontspannen aan de kerstheisa.
6. Iconic Houses Tour – 20 moderne Nederlandse museumhuizen op een rij – Nederland
Foto: Peter van der Wielen
De afgelopen maanden thuis bivakkeren bleek voor velen onder ons een moment van appreciatie (of frustratie) ten aanzien van onze woonplek. We leerden onze woningen beter kennen en merkten nieuwe details op. Het is uitermate interessant om stil te staan bij woningindelingen van het verleden en heden. Het Iconic Houses Netwerk verenigt twintig moderne museumwoningen in Nederland. Enkele grote 20e-eeuwse architecten als Berlage, Theo van Doesburg, Gerrit Rietveld en Mart van Schijndel zijn vertegenwoordigd. De website iconichouses.org verleent zich perfect tot routekaart om een roadtrip uit te stippelen langs de meest iconische moderne museumwoningen.
7. Het Nationale Parken Paspoort – Martjan Kuit
Beeld: Martjan Kuit
Ons land telt een afwisselend groenlandschap, bestaande uit duinen, bossen, heide, laagveen, getijdenwater, beekdalen en vennen. Nederland huisvest een enorme hoeveelheid groen die in deze onzeker tijden verademing verleent. Martjan Kuit nam de taak op zich om de 21 natuurgebieden die Nederland rijkt is duidelijk en informatief in kaart te brengen. Hij creëerde voor ieder park een paspoort die gratis te downloaden zijn via zijn website. Deze fungeert als ideale gids voor een dag in het Nederlandse groen.
8. Amsterdam Light Festival – Amsterdam
Foto: Amsterdam Light Festival
Dat dit jaar anders is dan afgelopen jaren valt niet te ontkennen. Ook het Amsterdam Light Festival beseft dit, daarom organiseren ze dit jaar geen looproute, geen vaarroute en eigenlijk geen festival. Maar brengen ze letterlijke en figuurlijke lichtpunten in de stad. Tijdens de negende editie van het festival staan er zeven kunstwerken verspreid over vier verschillende stadsdelen. De werken reflecteren op het passende thema: when nature calls. De relatie tussen mens en de natuur staat op scherp, en het is tijd om die onder de loep te nemen tijdens een wandeling en/of fietstocht door Amsterdam. De kunstwerken zijn tot eind januari te zien en de website beschikt over de nodige informatie om de bijzondere verhalen achter de lichtkunst te vatten.
9. Jong Dudok Route – wandelen door een tuindorp – Hilversum
Foto: Hans Peter Föllmi
Willem Dudok siert menig architectuurboeken als één van Nederlands grootste architecten en stedenbouwkundigen. Hoewel hij niet opgeleid is als architect, realiseerde hij voor de stad Hilversum toch zo’n 75 ontwerpen, wat een unicum is in de Nederlandse architectuurgeschiedenis.
De ‘Jong Dudok’ wandelroute loopt langs de wijk Oost in Hilversum die waardevolle ontwerpen van Dudok herbergt. Een groot deel van het woningbestand in deze buurt is de afgelopen 10 jaar gerestaureerd of vernieuwd vandaar de naam ‘Jong Dudok’. Even naar Hillywood en een stop langs de wijk Oost verlenen zich tot een voortreffelijke tweede kerstdagtrip.
10. The New York Times – virtual walking tours New York with Michael Kimmelman
Toch uitgekeken op Nederland? En hunker je naar een mini-vakantie over de grenzen? The New York Times realiseerde in samenwerking met Amerikaanse architectuurrecensent Michael Kimmelman verscheidene virtuele tours (met bijhorende gesprekken) door New York. Van Chinatown, langs The East Village naar The Bronx. Deze stad huisvest een gebouwenbestand om ‘U’ tegen te zeggen, en dit alles kan je van op de bank ervaren. Je beleeft de iconische stad als nooit te voren.
Architecturale beste wensen van onze redactie! Bedankt voor de steun het afgelopen jaar, en we treffen jullie hopelijk allen weer gezond en wel in 2021!