Het Architectuur Film Festival Rotterdam draait dit jaar om ‘Guilty Architecture’. Met de programmering Golden Age schoot de organisatie in de roos. De film gaat over een verzorgingshuis van ongeëvenaarde glamour. De senioren brengen hun laatste jaren door als een all inclusive vakantie die nooit meer eindigt. De residents worden de hele dag vermaakt en verzorgt, maar leveren in ruil hiervoor wel hun vrijheid in. Golden Age gaat dan ook vooral over onze problematische houding tegenover ouderdom.
De hoofdrol in Golden Age wordt vertolkt door het verzorgingshuis The Palace: een megalomaan tehuis in Florida, de Verenigde Staten. Slechts de happy few kunnen zich dit verzorgingshuis veroorloven. Een van de 243 appartementen in The Palace kost zo rond de $5,100-$7,500 per maand (exclusief eten en drank). Een prijs die veel ouderen, of hun kinderen, bereid zijn te betalen vanwege het comfort. Ze genieten volgens de website o.a. van 24/7 service, een verwarmd binnenzwembad, schoonheidssalon en een lobby waar de hele dag live-artiesten spelen. Hier wagen de bewoners zich voor een dansje, of zingen ze een jazz-nummer uit hun jongere jaren mee met de pianist. Daarnaast staat er altijd een leger aan medewerkers klaar om de bewoners te pamperen.
Trailer van Golden Age | Credits: Cineuropa
Het typologie van de casino
Het gebouw zelf is de belichaming van Amerikaanse luxe. Het interieur lijkt meer op een kitscherig vijfsterrenhotel dan een verzorgingshuis. In The Palace is het leven naar binnen gekeerd. Er zijn maar weinig scènes in de film waar je daglicht ziet. De buitenwereld is niet interessant, de foyer wel. Daar is entertainment en moet geld rollen. Hier is er elke dag een Happy Hour en verzorgt een speciale ‘social director’ dagelijkse activiteiten en themafeestjes. Het tehuis lijkt qua uitstraling en typologie dan ook op een casino. Eentje waar bewoners ouderdom onderdrukken door hun vermogen op te branden.
In The Palace is het leven naar binnen gekeerd
Hoewel het gebouw (en zijn inwoners) de hoofdrol heeft, zet de film duidelijke kanttekeningen bij de intenties van de twee initiatiefnemers. In de film komt het duidelijk naar voren hoe rijk zij van het concept zijn geworden. Ze hebben het wegstoppen van ouderen in verzorgingshuizen op geheel Amerikaanse wijze gecommercialiseerd en naar een uiterste getrokken. Het ontwerp van het gebouw is de sleutel tot hun succes. Misschien zouden we ons inderdaad schuldig moeten voelen dat het zo ver is gekomen. Bij the Palace wordt architectuur gebruikt als gouden kooi om geld aan te verdienen.
Oud worden is (g)een feestje
Daarnaast laat de film een – voor mij althans – beangstigend perspectief zien op oud worden. De vele close-ups van de gezichten van de bewoners laten de vertekeningen van hun ouderdom beter zien dan ze willen. Deze mensen hebben een leven lang in luxe geleefd en het oud worden uitgesteld met facelifts, zelfbruiner en de duurste kleren. Het is een griezelig idee dat deze mensen zo verslaafd zijn aan jeugdigheid dat ze hun vrijheid ervoor opgeven.
Beeld: screens uit de trailer van Golden Age, First Hand Films
Gelukkig kan het ook anders. Voor Golden Age werd de korte film A Little Piece of Earth getoond. Deze gaat over de 86-jarige architect Charles Bello die zijn eigen persoonlijke dorpje in de Californische bossen heeft gebouwd. Zijn architectuur mengt zich met en maakt deel uit van de omringende natuur. Hij woont off the grid en besteedt de laatste jaren van zijn leven met het verbouwen van groentes, lezen van boeken, en stapsgewijs doorbouwen aan zijn dorp. A little piece of earth is te zien als het spiegelbeeld van Golden Age waarin ouderdom wordt geschetst als een idyllisch plaatje. De architectuur van ouderdom hoeft niet gepaard te gaan met opgesloten worden.
Net zoals je schattige kattenvideos kijkt na een horrorfilm, had ik liever A Little Piece of Earth pas gezien na Golden Age.
Beeld: A Little Piece of Earth van Ryan Malloy