Middenin Rotterdam, tussen de wijken Middelland en het Oude Westen, ligt de ’s-Gravendijkwal. Sinds 1942 snijdt het verdiepte tunneltracé een diepe kloof door de stad. Tussen het spoor en de Maastunnel lopen vele straten dood op het tracé. Verbindingen met de andere kant zijn spaarzaam. En oversteken is gevaarlijk. De video van Eren Ozad, Aiham Melhem en Max Melching, studenten aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst, toont hoe het is om te wonen aan de ’s-Gravendijkwal.
De ’s-Gravendijkwal is een hoofdroute die het centrum van Rotterdam via de Maastunnel verbindt met Rotterdam Zuid. Door het vele verkeer dat door de tunnel raast, de vieze lucht en het verkeersgeluid zijn de prijzen van de panden aan deze straat laag. De straat biedt zo ruimte aan bedrijven en instellingen die anders niet op deze plek terecht konden. Het valt bijvoorbeeld op dat er veel instellingen zijn gevestigd die iets met daklozen doen. Dit tot onvrede van sommige bewoners die deze groepen liever kwijt zijn.
Luchtvervuiling
Op dit moment is vooral veel te doen over de luchtvervuiling. De straat is al een paar keer uitgeroepen tot één na vuilste straat van Nederland. De normen worden ruim overschreden. Sinds 2005 is er daarom door de bewoners actiegevoerd voor een oplossing. In 2007 zijn er zelfs twee moties in de gemeenteraad aangenomen voor het overkappen van het tracé. Daardoor leek een dak op de bak niet ver weg. Helaas zitten de bewoners dertien jaar later nog steeds te wachten op concrete plannen die verder gaan dan het schrappen van het vrachtverkeer.
Statige boulevard
De wens van veel bewoners is dat de oude ’s-Gravendijkwal terugkeert. Het was namelijk ooit een statige boulevard met grote bomen aan beide kanten, aangelegd om het ongestructureerde Oude Westen af te sluiten en een nieuwe start te maken in het geplande en ontworpen Middelland. Terwijl de tunnelbak van de straat nu een onoverkomelijke barrière maakt, waardoor de twee wijken met de ruggen tegen elkaar staan en de overkant ver weg is. Je overburen wonen namelijk op 5 minuten fietsen of 15 minuten lopen als je niet bij een van de weinige kruispunten woont.
Familieportret
Eren, Aiham en Max hebben een familie die aan de ’s Gravendijk wal woont geportretteerd. Moeder, vader en kind vertellen hoe hun leven wordt beïnvloed door het tunneltracé. Zo zie ze wel hun overburen, maar hebben ze hen nog nooit gesproken. En het voetbalveldje aan de overkant bleek veel verder weg dan de 100 meter hemelsbreed. Zoon steekt soms via een olifantenpaadje over, maar echt veilig is dat niet. Waarom zijn ze hier gaan wonen? En hoe bevalt het? Of zoeken ze binnenkort toch hun heil ergens anders? Bekijk hier het boeiende portret:
Het vak Architectuurkritiek van Academie van Bouwkunst Rotterdam in Middelland
Merel Pit en Tim de Boer geven samen het verplichte vak Kritiek aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Studenten worden uitgedaagd verder te gaan dan de – gebruikelijke – teksten. Zij moeten hun verhaal verbeelden in een video. Door vroeg een onderwerp te kiezen, een trailer te maken én dit verhaal verder uit te werken ontstaan volwaardige mini documentaires.
Dit jaar kozen we in samenwerking met AIR de wijk Middelland in Rotterdam als focus. De wijk heeft een gedifferentieerde opzet waardoor er zowel brede lanen met grote, luxere, huizen zijn als smallere straten met goedkopere appartementen. In de jaren ’80 was de wijk één van de goedkoopste van Rotterdam vanwege de vele verslaafden en daklozen in de wijk. Na de sluiting van Perron 0 ging de wijk er steeds verder op vooruit. Inmiddels trekt de wijk ook de bovenkant van markt aan.
Middelland heeft in het Noordelijke deel een sterke betrokkenheid van (o.a. rondom het Middellandplein) en een veel minder ontwikkelde bewonersparticipatie in het Zuiden. Onze uitvalsbasis in de wijk was het Wijkpaleis aan de Claes de Vrieslaan. Tijdens een workshop op deze locatie leerden de studenten de wijk en haar inwoners kennen. Er zijn uiteindelijk zeven films gemaakt waarvan we een selectie laten zien. Dit is daar één van.